13 lis Innowacyjny program z zakresu samoobsługi „Radzę sobie sam”
Zespół Szkół z Kielnie jest placówką z oddziałami integracyjnymi. Na każdym poziomie kształcenia uczy się kilkoro uczniów z różnymi niepełnosprawnościami. Mimo szeregu zajęć dodatkowych oferowanych przez szkołę, brakowało takich, które byłyby skierowane konkretnie do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Tak powstał pomysł stworzenia innowacji dotyczącej rozwijania umiejętności samoobsługowych „Funkcjonowanie w środowisku osób niepełnosprawnych”.
Niepełnosprawność towarzyszy człowiekowi od zawsze. Jest zjawiskiem naturalnym i powszechnym. Mimo to świat jest urządzony przez i dla osób pełnosprawnych. Człowiek niepełnosprawny, ponieważ nieraz odbiega wyglądem i sposobem funkcjonowania od norm przyjętych przez społeczeństwo, dla którego wzorem jest jednostka zdrowa, samodzielna, odnosząca sukcesy, wywołuje lęk i odrzucenie. Najbardziej negatywne reakcje wyzwalają w otoczeniu społecznym osoby chore psychiczne i upośledzone. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną bardzo często narażone są na izolację. Powszechne jest również zaniżanie ich możliwości rozwojowych przy jednoczesnym eksponowaniu ograniczeń. Mała świadomość skutków społecznej degradacji osób z upośledzeniem prowadzi do blokowania stymulacji środowiskowej, przez co nie mają oni możliwości prowadzenia samodzielnego i aktywnego życia. Obecnie podstawowym problemem w rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest ukierunkowanie działań na usunięcie lub złagodzenie dysfunkcji, nie zaś przygotowanie do aktywnego życia w społeczeństwie. Uczymy ich bierności i nagradzamy za podporządkowanie się innym – tym mądrzejszym, lepszym. Sprzyja to kształtowaniu postawy wyuczonej bezradności i poczucia niższości. Niepełnosprawni uczniowie klas integracyjnych tworzą częściej samooceny negatywne, ale w dużym stopniu realistyczne i adekwatne, gdyż porównując się ze zdrowymi rówieśnikami wypadają gorzej. Nawet niewielki sukces może być zatem przyczyną wzrostu poziomu aspiracji i samooceny.
Stworzony program innowacyjny ma pozwolić na szersze i dokładniejsze rozwijanie u dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych czynności samoobsługowych. Główną koncepcją niniejszego projektu jest uczyć czynności powalających na lepsze wykonywanie rzeczy, które są niezbędne w codziennym życiu. Uważamy, że każdy powinien mieć prawo i szansę rozwoju społecznego, który pozwoli na miarę osobistych możliwości pokonać trudności i uświadomić sobie, że w końcu „dam sobie radę”.
Nasz program skierowany jest do wszystkich uczniów z niepełnosprawnością uczących się w naszej szkole. Podczas zajęć przygotowujemy wspólnie różne potrawy (ostatnio był to deser), uczymy się dbania o higienę, przyszywania guzików, planowania prostego budżetu na własne wydatki, etc. Planujemy organizację wyjazdów do zakładów usługowych
i produkcyjnych, z którymi nawiązałyśmy współpracę, tak, aby uczniowie mogli na żywo przyjrzeć się specyfice pracy w poszczególnych zawodach oraz nauczyć się korzystać z oferty poszczególnych instytucji.
Program innowacyjny został dopuszczony do realizacji przez Kuratora Oświaty w Gdańsku pod numerem RE.5361.51.2015.MB.
Barbara Rynkiewicz
Danuta Miotke
